මොන නසරාණි ජීවිතද අප්පා මේ කියලා හිතාගෙන මං ගෙදරට වෙලා පහු ගිය ටිකේ හිටියේ. දෙන දෙයක් කාලා වෙන දෙයක් බලාගෙන ඉන්න ජීවිතේ එක අතකට මහම මහ මස්තයි.
ආතල් කියලා හිතාගෙන ඉන්න හැමදෙයක්ම කරන්න වෙන්නේ නෑනේ ඉතින්. හිතාගෙන ඉන්න විදියට දේවල් සිද්ධ වෙන්නෙත් නෑනේ. කෝම හරි මං ඔය රටේ නැති මූසල සිතුවිලි පහළ කරගෙන ඉන්නකොට දවසක් ගෙදරින් මට කිව්වා දානේ ගෙදරක යන්න කියලා.
හප්පා. මං හරි අකමැති මචංලා ඕවට යන්න තනියෙං. අපේ ගෙදර ඈයෝ රස්සාවල්වට යනවලු. මං බත් ගිල ගිල ගෙදරට වෙලා කුදහ ගන්නවලු. මං වගේ උං පොල් පිත්තෙන් කැපිය හැකිලු. එහෙම කැපුවට උං දානේ ගෙවල් වල යන් නෑනේ. ඒ හින්දා මටම යන්නලු. මේ ටිකේ ගෙදර අවට මොන කෙහුරක් තිබ්බත් මොනා හරි ඔතලා යවන්නේ මං අතේ. ඔටු ලබ්බ.
යන්න නම් හැකී. මං හපනෙකී. නමුත් වැඩේ මේකය. මං යන තැන ගෙවල් වල ඉන්න උං එකෙක්වත් මං අඳුරන්නේ නැත. මං ඉතින් ගිහිල්ල බුලත් හෙප්පුව බදාගෙන කුකුල් පහනේ පහන් තිර අඹරලා ඉඳලා පුවක් කපලා ගෙදර එනවා.
මේ පාර සෙට් උණු දානේ ගෙදර නම් ආතල් වගේ. ඒක තියෙන්නේ අපේ අක්ක කෙනෙක්ගේ ගෙදර. අපේ අක්ක කිව්වාට මට ඇති අක්කෙක් නැත. අපිට ඔය තඹේලාට වගේ මල්ලිලා නැත. දින්නාට වගේ නංගිලාද නැත. සෙබාට වගේ අක්කලාද නැත. ඩබල් ඩී වගේ මෙලෝ යකෙක් නැත්තේද නැත. ඇත්තේ පර්නෑන්ඩූට වාගේ එක අයියෙකි. අය්යා සමග යෑම ආතල්ය. නමුත් හිඟන්නගේ පාත්තරේට මල්ටි බැරල් කෙළියා වගේ අය්යාට එදා වෙන වැඩක් යෙදී ඇත. නොදකිංය. මටමයි වෙන්නේය.
මොනා උණත් දානේ තියන ගෙදර අක්කලාම පහකි. අම්මටහුඩුය. වොලිබෝල් ටීම් එකක් හදන්නට තව එකෙක් හිටියා නම් ඇතිය. රිසර්ව් ඕනි නැත. රෙදි කරේ තියන් බෝලෙට තඩි බාන්න ඇහැක් නම් කල්ල මරේය.
දැං දානේ තියන දවසේ මං ගියා උදැහැනැක්කෙම එහෙට. නයි කයිලු ඥාණකතා. එහෙ කප්පරකට වැඩ. මාත් ඉතිං ගිහිල්ලා හෙල්ප් එකක් දුන්නා. ටික වේලාවකින් පොඩි අක්කා ආවා එතනට. මං එවෙලේ හිටියේ පඩික්කම් හෝද හෝද. නොදකිං. මගේ පවුර්සේ සින්නක්කර විකිණිලා. හිඟා කාලවත් ගන්න බෑ. මේ අක්කා ආවේ එයාගේ බබා වඩාගෙන. බබා කිව්වේ සැමියා නෙවේ. අක්කගෙ ලමයා.
"මල්ලි ලමයා වඩා ගන්නකෝ ටිකකට" කියලා අක්කා කියාපි මට.
"අම්මටසිරි අක්කේ රෙද්ද ලිහිලද? මට නම් ලමයි වඩා ගන්නත් බෑ. රෙදි අන්දවන්නත් බෑ." මං නොවලහා පැවසුවා. පණ්ඩිත වෙන්න කියලා බැරි වැඩ කොරන්න ගිහින් වරිගෙ නහ ගන්න ඕනි නෑනේ.
"නෑ නෑ මල්ලි. මං මෝහිනී ගානට දැම්මද? කුස්සියේ වැඩක්. මං ටක් ගාලා එන්නම්. එතකම් මූව තියා ගන්න." අක්කා එහෙම කියලා අර ඩෑල් එක මගෙ අතට දීලා ගියා. කොයිල්ද සයිමන්. මං මොකක්ද යකෝ මූ එක්ක කරන්නේ. හොඳ වෙලාවට මූ නිදි. මට මේ සබ්ජෙක්ට් සම්බන්ධයෙන් ඇති දැනුම ඉතාම අල්පයි. අනේ මොනා උණත් දෙයියනේ මූ නම් අවදි වෙන්න එපා. මෙතන අඬන්න ගත්තොත් බබිත් සුං බබිගෙ අම්මත් සුං. ඇත්තම කිව්වොත් මට පොඩි උං වැඩිය හරි යන් නෑ. උං කෑ ගහන්නේ ගිරි යටියෙන්නේ. කන නිකම් කීං ගානවා. ඊටත් උංට කියන එක තේරෙන්නේ නෑනේ. කරොත් කරන්නේ මරිසියක්. දුන්නෑකි දෙකක්.
හම්මේ යන්තම් ටිකකින් අක්කා ආවා.
"ඔය මොකක්ද මල්ලි කරන්නේ?"
"මං මේ පොඩි එකාව උස්සන් ඉන්නවා."
"යකෝ ඕකා ෆුට් බෝලයක් නෙවේ. ඔහොම උස්සන් ඉන්න එපා." එතකොටයි මටත් මීටර් උනේ. මං මුගේ කිහිලි දෙකෙන් අල්ලලා උස්සන් ඉඳලා තියෙන්නේ.
"ඕකව වඩාගෙන ඉන්නනේ මල්ලි මං දුන්නේ."
" මං වඩා ගන්න දන් නෑනේ අක්කේ."
"මල සමයන් පයින් යනවා. ඔයා බබා වෙනවනේ."
"අක්කේ මූට දැං මාස කීයද?"
"තවම මාස දෙකයිනේ මල්ලි" ආහ් තම මේ පොඩිම පොඩි ලමෙක්. හැබැයි මේ වයසේ උං ටිකක් විතර හොඳයි. හැබැයි අඬන එක තමා වැඩේ.
"අනේ මල්ලි මූ මෙන්න ඇහැරිලා. අනේ බබාව ටිකක් නළවන්න. මං ටක් ගාල කුස්සියෙ වැඩේ ඉවර කරලම එන්නම්" කියලා අක්කා වාශ්ප උනා. හය්යෝ. මටත් සෙට් වෙන වැඩ.
ඒ අස්සේ අතේ ඉන්න පොඩි එකා අඬන්න හදනවා. හාපෝ. ෂුවර් එකට මම ගිය ආත්මේ කරපු පවක් තමා මේ. පින් කපුටෝ සෙට් එකක් සෙට් කරන් බලු කපුටු දානයක් දුන්නා නම් හරි. හැබැයි එක වතාවක් පර්ණෑන්ඩු එහෙම දානයක් දෙන්න ගිහිල්ලා කෑම වල අබ්ලික් එකක් වෙලා. මෙයා දුන්නු කෑම වල ලුණු වෙනුවට දාලා තියෙන්නේ සීනි. බලන්න දැන් කාලේ හැදෙන ලමයින්ගේ ඉවීමේ හැකියාව. ගමේ බල්ලෝ පර්ණෑන්ඩුගේ බලු කපුටු දානේ කාලා හන්දියේ නානාගේ කඩෙන් අඩු සීනි ප්ලේන්ටි බීලා ගෙවල් වල ගිහිල්ලා. කපුටෝ සෙට් එකට කුණු කාලම ඕක එච්චර දැනිලා නෑ. ගමේම බල්ලෝ බැණ බැණ ගියාලු. එදා ඉඳන් මාස තුනක් යනකම් පර්ණෑන්ඩු ගම මැදින් යද්දි ගෙවල් වල බල්ලෝ හය්යේන් "අඩුසීනී" කියල උඩු බුරලනවලු. උන්දැට පාරක තොටක යන්න බැරි උණා. ඕක කටින් කට ගිහිල්ලා අන්තිමට එහා ගමේ බල්ලෝ "දඬුලේනී" කියලත් කිව්වලු. අපි නම් දන් නෑ ඕවා.
මට දැන් කොහොම හරි ඕනි මේ ගොබ්බයව නළව ගන්න.
"අඩේ බං නැළවියංකෝ" මම කණට කරලා මූට කිව්වා. මූ නවත්තන්නේ නෑ.
"යකෝ ඔහොම කෑ ගහලා තොගේ සවුන්ඩ් අයිසී යයි. ඊට පස්සේ බැරියැ අලුතින් ගිරියක් දාන්න. ඔය අඬෝ වැඩියාව නවත්ත ගනිංකෝ."
"තෝ අඬන එක නැවැත්තුවේ නැත්තම් මම තොට හම්බ වෙන සේරම කාර් මම තනියෙන් පදිනවා. දෙන් නෑ එකක්වත්." ඒත් මුගෙන් ප්රතිචාරයක් නෑ. නරි බුරයි, අපි තැලෙයි. මූට මාස හතරයිනේ. සිංහල තේරෙන්නේ නෑනේ. මම පොඩි එවුන්ගේ බාසාව දන්නෙත් නෑ. අය්යෝ මුරුගන්. මම එහෙම ඉද්දි එක පාරට සද්දයක් ආවා.
"ඒ උඹට මාව නළවන්න බැරි නම් ඔය බිමින් තියපං. මමම නැළවෙන්නම්. තෝ නළවන විදියට කෙසෙල් කඳනුත් ඇහැරෙනවා." නසරාණි මළ සේක. මොකාද යකෝ ඒ. මගේ පිහිටට ආපු දෙයියෙක්වත් ද කියලා මම උඩ බිම බලද්දි දැක්කේ පොඩි එකානේ මේ මා අමතන්නේ. මම උඩ බිම බලාපි.
"ඔව් ඔව්, උඹට තමා කිව්වේ. මාව බිමින් තියලා තෝ යන අහක පළ. මම නැළවෙන්නම්." මූ කිව්වා. හොඳවෙලාවට එවෙලෙම අක්කා ආපහු ආවා. අනෙ අම්මේ. එහෙම සන්තෝසදායක දර්ශනයක් මම දැක්කමයි අර තඹේගේ ගෙදර කට්ටියක් මෝලි මංගල්ලෙට යන්න පැක්ටිස් වීම නැත්තුවා කියලා දැක්කට පස්සේ. නිකම් මාර සුවදායක හැඟීමක් ආවා. අම්මෝ ඒ අක්කා ඊට පස්සේ අරූව නළවගන්න නටපු නැටිල්ලක්. මං හිතන්නේ වේලක බත් යන්න ඇති.
දානේ ඉවර වෙලා මම ගෙදර යන්න ලෑස්ති වෙද්දි හුරු පුරුදු නම්බර් එකකින් කෝල් එකක් ආවා. දින්නා ගෙන්. අම්මටසිරි. මළ මිනියක් කෝල් කළත් මට කෝල් කරන්නේ නැති දින්නා මේ මොකද මා අමතන්නේ කියලා බලන්න මම ගත්තා කෝල් එක.
"හෙලෝ මම ඉස්පීකිං," මම කිව්වා. "ආ හෙලෝ මම මේ අටකලම්පන්නේ දින්නා, ඊලඟ ගීතයට මායි, අපෙ නන්ගියි, එහා ගමේ සුබේ නැන්දයි, කැරකොප්පුවේ ගුණේ මාමයි, මහ ඉලුක්පල්ලම ඉන්න පතිදම් කංකානම්ගේ පතිවත් අක්කයි, මරදංකඩවල නැසී ගිය රොන්සුරා මාමවයි එකතු කර ගන්නවා." ආයේ ඉතින් අපේ එකෙක් වැඩක් කරොත් දහ අට පළක ගා ගන්නවනේ.
"කියු කියු. මොකක්ද වෙන්න ඕනි?" මම ඇහුවා ප්රකුර්ති දින්නගෙන්.
"මේ අපේ ගෙවල් පැත්තේ මිනිස්සු සදාචාරාත්මක නෑ කියළා අපෙ අයව සිස්ටසම්පන්න අරිස්ට මිනිස්සු කරවන්න අපිට ඔයාලගේ ගමට එන්න කියලා තියනවනේ. දවසක වැඩ සටහනක් තියනවලු ඔයාලගේ ගමේ. අපේ පැත්තෙන් බස් වලින් සෙනග එනවලු ඔහෙන් සිස්ට සම්පන්න වෙන්න." දින්නා කියාපි. අම්මා ගහයි එලෝ එලෝ.
"කවුද කිව්වේ? මම අහපි.
"දැන් අපේ ගෙවල් ගාවින් අඬබෙරයක් ගියා. ටොරිංටන් එහෙම කියලලු. තව හවස දුමකුත් ගහලා පණිවිඩේ කියලා තිබ්බා. මෙහේ මිනිස්සු දැං මේ එන්න හදනවා." අම්මටසිරි. ඕක තමා මේ හද්ද ඩොටේ ඉපදුණාම තියන අවුල. මුං තාම හිතන් ඉන්නේ ලංකාව සුද්ද්න්ට අයිති කියලනේ. අඬ බෙර වලින් තාම දුවන්නේ. ඉතින් කොහොමද රටක් විදියට ඉස්සරහට යන්නේ. ඔය දැන්ම රෙඩි වෙනවා කිව්වට එන්නේ බර කරත්ත වලින්නේ. ඒ හින්දා කොහොමත් එද්දි දවස් හතක්වත් යාවි.
"ආ එලකිරි. එදාට සෙට් වෙමු." කියලා මාත් ෆෝං එක තිබ්බා. කොහොමින් කොහොම හරි දවස් හයකට විතර පස්සේ මේගොල්ලෝ ආවා අපේ ගමට. කොහොම හරි දින්නා විතරයි ඇවිත් තිබ්බේ.
දින්නගේ නංගිලා මේ ඇසළ එකට හදනවලු මෙගා පොසොන් කලාපයක්. එක වතාවක් නංගිලා හදපු පොසොන් කලාපේ මුවා පන්නවා තිස්ස පස්සේන්. තිස්ස දුවනවා හැටට හැටේ මරෝ තියාගෙන. මේගොල්ලෝ මෝටර් දෙක වැරදියට දාලා. ඔන්න ඔහොමයි වැඩ.
හනේ කියාගෙන මාත් එක්ක ගියා දින්නව ගෙදරට. ගිහින් මම ඇරිය දොර.
"මේ මොකක්ද?" දින්නා අහපි.
"මොකක්ද?" මම ආපහු අහපි. දින්නා ආයේ දොර පෙන්නලා "මේ මොකක්ද?" කියලා අහනවා.
"මේක තමයි ලමයා දොර. මේකෙන් තමා ගෙදර වහන්නේ."
"අලේ එහෙමද? අපේ ගෙදර තියෙන්නේ ගස් බෙණේකනේ. ඉතින් හැම වෙලේම ඒක හායි ගාලා ඇරලා දාලා. " බලන්න ඉතින් රටේ ආර්ථිකය බෙදීයාමේ විසමතාවය හින්දා වෙන දේවල්. රටේ ඉන්න සමහර ගොබ්බයෝ ඉන්න ගෙවල් කුලියට ගත්ත එකාවත් ඌ දන් නෑ. උන්ට නාන්න ගෙවල්. කෝම හරි දින්නා අපේ ගමේ ඇවිද්දෝලා රට තොට පෙන්නුවා.
හරියට නිකම් සමූපකාරෙට පූසෝ පැනලා වගේ. මුන්දැ තවම පරිණාමය වෙලා නෑ වගේ. ග්රාම සේවක දැකලා ආරච්චිල දෙයියෝ කියාගෙන ගිහින් වැඳ වැටුණම මට ඒක හොඳට තේරුණා. කෝමින් කෝම හරි දින්නලාගේ කට්ටිය පූර්ණ පුනරුත්ථාපනේකට ලක් උණා මෙහෙදි. අන්තිමේදි කට්ටියම ආයේ බස් දෙක තුනක පටෝලා යැව්වා ගෙවල් වලට. එගොල්ලෝ දැන් වන ගත ජීවිතෙන් මිදිලා කැළෙන් එලියට ඇවිල්ලා සිස්ටසම්පන්නව අරිස්ට විදියට ඉන්නවා කියලා ආරංචිය ආවා.
දින්නලත් අර ගස්බෙණෙන් එළියට ඇවිල්ලා බටු හේනක් මැද්දැවේ පැළක් අටෝගෙන ඉන්නවලු. කාගේ උණත් දරුවෙක්නේ. සන්තෝසයි.
